BIK, czyli inaczej Biuro Informacji Kredytowej to instytucja zlokalizowana w Warszawie, która gromadzi informacje na temat historii kredytowej klientów banków oraz SKOK-ów. Wbrew temu, co wiele osób myśli informacje te są w dużej mierze POZYTYWNE – dotyczą spłaconych długów.
Pewnie zastanawia Cię po co BIK zbiera takie informacje i w jaki sposób je wykorzystuje? Otóż BIK jest po to, by konsumenci mogli udowodnić bankom oraz innym instytucjom finansowym, że są godni zaufania (że spłacą kredyt o który się starają tak samo jak spłacili poprzednie), a banki i SKOKi- aby mogły zaufać klientom.
Aby można to było łatwiej zrozumieć wyjaśnię to na przykładzie. Wyobraź sobie, że Jan Kowalski złożył wniosek o kredyt w banku. Pracownik tej instytucji teraz musi zadecydować o tym, czy przyzna mu kredyt czy nie. Niestety, pracownik banku nie zna Kowalskiego, nie wie nic na temat jego przyzwyczajeń i tego czy jest rzetelnym klientem, który zazwyczaj spłaca swoje długi czy też nie. Wtedy kieruje zapytanie do BIK’u. BIK przesyła do banku raport na temat historii kredytowej Jana Kowalskiego. Jeśli jest ona pozytywna (czyli Kowalski brał różne kredyty i spłacał je regularnie) wzrasta prawdopodobieństwo, że bank udzieli mu kredytu.
Załóżmy w naszym przykładzie, że tak właśnie jest – Kowalski miał na swoim koncie kredyt na meble, który spłacił w całości oraz spłaca regularnie mini kredyt na sprzęt RTV. Bank przyznaje mu kredyt, a potem Kowalski spłaca jego raty. Bank odnotowuje spłaty długu i przesyła informacje na ten temat do BIKu, by ten nadal przechowywał jego historię kredytową.
Warto budować historię kredytową
Ok, Kowalski miał już kilka spłaconych kredytów na koncie – to byłby wspaniały scenariusz. Wyobraźmy sobie teraz, że kolega Kowalskiego, Nowak również stara się o kredyt. Bank nie zna Nowaka, dlatego wysyła zapytanie do BIK’u. Okazuje się jednak, że BIK również nie zna Nowaka, bo podczas całego swojego życia Nowak nigdy nie brał żadnego sprzętu na raty i nie spłacał żadnych kredytów (nie dlatego, że jest nierzetelny, ale dlatego, że ich po prostu nie brał).
Co w tej sytuacji po zapytaniu BIK’u wie o Nowaku bank? Nic – tyle co przed zapytaniem. Bank nie dowiedział się nic na temat tego czy może Nowakowi zaufać, bo klient nie ma żadnej historii kredytowej. I dlatego szanse na to, że bank udzieli Nowakowi korzystnego kredytu maleją. Możliwe, że bank zaryzykuje i udzieli mu kredytu, ale na gorszych warunkach niż w przypadku jego kolegi Kowalskiego, o którym wie, że jest rzetelnym klientem spłacającym terminowo posiadane zadłużenie.
Jakie mogą być te „gorsze warunki”? Np. mniejsza kwota, wyższa marża lub prowizja, krótszy okres kredytowania… Co by było gdyby Nowak miał kredyty, których nie spłacał? Byłaby to tzw. negatywna historia kredytowa. Ona także nie przyczyniła by się do udzielenia kolejnego kredytu.
Zobacz też: Czynnik Latte? Zobacz co tak naprawdę rujnuje Twój budżet
Jak budować historię kredytową?
Jeśli już teraz wiesz, że za kilka lat prawdopodobnie będziesz starała się o kredyt, już dzisiaj powinnaś zadbać o budowanie pozytywnej historii kredytowej. Mając na koncie kilka nawet niewielkich, ale za to spłaconych w terminie kredytów będziesz bardziej wiarygodna dla banku, a to zwiększy Twoje szanse nie tylko na kolejny kredyt, ale także na wynegocjowanie korzystniejszych (niższych) prowizji i warunków związanych z kredytowaniem. Czasami warto wziąć przykład ze studentów z USA, którzy biorą różne rzeczy na raty, a potem je spłacają. Ważne, że z BIK współpracują banki i SKOKi (a nie np. firmy pożyczkowe czy parabanki). Istotne jest więc to, w jakim miejscu bierzesz kredyt.
Jeśli skorzystasz z instytucji należącej do parabanków to niestety nawet regularnie spłacony dług nie będzie odnotowany przez BIK. Co ważne, parabanki często oferują pożyczki i kredyty „bez BIK”. W ten sposób tworzą tej instytucji negatywny obraz – tak jakby BIK był czymś, co utrudniałoby pozyskanie kredytu. Dodatkowo są na rynku instytucje, które oferują „czyszczenie BIK” (chodzi im o czyszczenie historii kredytowej). Jeśli spłaciłaś swój kredyt i nie chcesz mieć pozytywnej historii kredytowej, możesz sama poprosić BIK o jej wyzerowanie, choć mało kto z tego korzysta.
Kiedy już stworzysz swoją historię kredytową i będziesz chciała udać się do banku po nowy kredyt, będziesz mogła pobrać raport o sobie – wszystko bez wychodzenia z domu, za pośrednictwem strony internetowej BIK.