Media co jakiś czas przypominają o problemie kradzieży tożsamości, a mimo to temat ten nie jest bardzo rozpowszechniony. Zazwyczaj stykamy się z nim dopiero wtedy kiedy nas lub kogoś z naszych bliskich spotka przykre wydarzenie związane z taką kradzieżą. Czym jest kradzież tożsamości? W jaki sposób jest ona powiązana z finansami? Czy może dotyczyć także Ciebie? Jak się przed nią chronić?
Spis
Dlaczego należy chronić dane osobowe?
Dane osobowe to coś, co posiada każdy. Nie każdy jednak je należycie chroni. Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, co może grozić osobie, która udostępnia numer dowodu i PESEL. A tylko tyle potrzeba, by wziąć na kogoś pożyczkę. Wniosek o dodatkowe środki można złożyć za pośrednictwem Internetu. Czasami wymagane jest przesłanie kserokopii, ale nie jest to regułą. Kurier, którzy przywozi umowę dotyczącą pożyczki w teorii powinien zweryfikować dokumenty osoby, która złożyła wniosek o pożyczkę przez Internet. Czy rzeczywiście tak jest? Nie zawsze.
Co jeszcze może grozić osobie, która udostępniła swoje wrażliwe dane osobowe? Lista zagrożeń jest niestety długa. Może dość do sfałszowania dowodu tożsamości. Jest to po prostu kradzież tożsamości – ktoś będzie posługiwał się Twoimi danymi. Przerażające? To jeszcze nie koniec mrocznych historii z przestępstwami z dowodem w tle.
Możliwe jest wynajęcie pokoju, samochodu lub innego wartościowego przedmiotu na Ciebie. Dodatkowo taki samochód może zostać skradziony, więc kłopoty nie skończą się na spłacie zaciągniętego długu.
To nie koniec…
Twoje dane mogą zostać wykorzystane przy podpisaniu umowy z operatorem telekomunikacyjnym, na Twoje konto może zostać przyjęty mandat, ktoś może zrobić zakupy „na Ciebie” (on kupuje, Ty płacisz, bo zakupy są na Twoje nazwisko).
Twoje dane mogą być też wykorzystane przy procederze „prania brudnych pieniędzy”. To pojęcie oznacza włączenie do obiegu środków pochodzących z przestępstwa (np. ze sprzedaży narkotyków, hazardu czy prostytucji).
Ktoś kto ma Twoje dane może założyć firmę na Twoje nazwisko. Takie przedsiębiorstwo może funkcjonować przez kilka lat, zwiększać swoje obroty, a potem… wziąć kredyt. Jak myślisz, u kogo upomni się o niego bank kiedy przyjdzie do spłaty długu?
Zobacz też: Chcesz być bezpieczna na drodze? Daj się zauważyć!
Gdzie udostępniamy dane – na co uważać?
W związku z tym, że tak niewiele potrzeba do tego, by podszyć się pod kogoś i wziąć na niego pożyczkę warto zastanowić się gdzie udostępniasz swoje dane. Może okazać się, że takich miejsc jest dużo.
Może być to przykładowo siłownia, wypożyczalnia rowerów czy biblioteka. W zamian za udostępnienie książek do skserowania zostawiasz „na chwilę” swoje dokumenty. Jeśli bierzesz udział w konkursach (np. internetowych) lub podpisujesz petycje, również możliwe, że udostępniłaś tam swoje dane wrażliwe.
Jak chronić tożsamość?
Dodatkowo o numer dowodu oraz PESEL pytają także telemarketerzy, ankieterzy i sprzedawcy, u których możemy dostać różnego rodzaju karty lojalnościowe czy karnety. Niemądrym przykładem jest sytuacja, w której 18-latek po otrzymaniu dowodu tożsamości chwali się nim na portalach społecznościowych udostępniając wszystkim znajomym lub nawet wszystkim użytkownikom danego portalu albo całego Internetu skan otrzymanego dokumentu.
Jeśli szukasz pracy możliwe, że natknęłaś się na ogłoszenia, w których pracodawca prosi o dane wrażliwe lub wprost skan dowodu osobistego. Aby zapobiec różnego rodzaju przestępstwom, w które możesz zostać wciągnięta przez to, że ktoś wejdzie w posiadanie Twoich danych, nie udostępniaj ich jeśli nie musisz.
Komu można pokazać dowód?
BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej stworzyło listę osób i instytucji, które mają prawo poprosić Cię o okazanie dowodu osobistego. Przed innymi podmiotami chroń swoją tożsamość. Nie jest to długa lista. Nie znaleźli się na nim ani ankieterzy, ani bibliotekarze, ani nawet pracowników wypożyczalni sprzętu sportowego czy sprzedawców kart.
Są za to:
- pracownicy inspekcji handlowej w ramach kontroli,
- pracownicy ZUS i pracownicy kontroli skarbowej (również podczas kontroli),
- Policja,
- funkcjonariusze Straży Granicznej,
- BOR i Służby Więziennej,
- strażnicy leśni,
- pracownicy hoteli,
- sprzedawcy alkoholu
- osoby działające w imieniu zarządcy drogi.
Chroń swoje imię i nazwisko, adres, numer dowodu, PESEL, datę urodzin, nazwisko panieńskie matki
Nie noś dokumentów takich jak np. dowód tożsamości, legitymacja, prawo jazdy lub paszport w niedomkniętej torebce ani tylnej kieszeni plecaka. W autobusach i innych środkach komunikacji zbiorowej oraz na zatłoczonych przejściach dla pieszych i na imprezach miejskich szczególnie uważaj na kieszonkowców.